Torna tezgahı alımı yapabilmek için öncelikle ihtiyaç duyulan özellik ve yapılacak iş göz önüne alınmalıdır.

1 – Tornanın çevirme çapı.

2- Tornanın çevirme boy kapasitesi.

3- Tornanın fener mili kapasitesi(eğer boru tornalama yapılacaksa).

4- Talaş kaldırma yoğunluğu ve beklenilen hassasiyet.

5- Servis maliyet ve zamanı.

6- Tolerans değerleri ( ikinci el tornalar için).

Tornanın çevirme çapı

İş bağalanacak tornanın banko üzeri ve araba üzeri olmak üzere çevirme kapasitesi bulunmaktadır. Uzun ebatlı iki punta arası işlenecek parçalar için araba üzeri çevirme çapı değeri göz önüne alınarak seçim yapılmalıdır. Ayna alnına yada üst suport kaleminin ilerleme mesafesi ile işlenecek bir parça için çevirme çapı kapasitesi değerlendirilir.

En çok kullanılan çevirme çapı ebatları 400mm 500mm ve 700mm dir.

Araba üstü çevirme ise 200mm 270mm ve 350mm gibidir.

İşlenecek parça için çevirme kapasitesi doğrulandığında parçanın boy kapasitesi tespit edilmelidir. Boy için 1000mm 1500mm 2000mm 3000mm 4000mm 6000mm gibi boylar en çok kullanılan boylardır. ÖZellikle bu derece farklı boy kapasitelerin olması genellikle işlenilen boy ebadı için uygun olanı seçimini kolaylaştırır.

Talaş kaldırma yoğunluğu yada miktarı da aynı zamanda torna seçiminde bir kriter oluşturmaktadır. Bu ayrımı hafif torna yada ağır tip torna olarak yapabiliriz. Hafif tip tornalar 2mm ile 10mm arası talaş kaldırma gücüne sahip iken ağır tip tornalar 10mm nin üzerinde talaş kaldırmaya elverişlidirler.

İkinci el tornalar için bakılması gereken diğer konular ise :

Fener mili rulman sesi.

Rulman fiyatları ve bunun işçiliği ciddi bir maliyet oluşturabileceği için fener mili rulmanları kontrol edilmelidir. Bozuk rulmanlar hem ses seviyesini yükseltir hemde bağlanan işin hassasiyetine etki eder.

Dişli sesi ve devirlerin çalışması.

Banko kızakların aşınılmış olup olmaması.

Banko yüzeyleri ısıl işlem ile sertleştirlmiştir. Bunun sebebi banko üzerine darbe ve ağırlıkların banko yüzeyini kolay aşındıramaması ve bu sayede hassasiyeti sağlaması. Banko yüzeyleri arabnın üzerinde gezmesi ile zaman içerisinde açınmaktadır ve arabanın gezdiği yüzey zamanla çökmektedir. Bazı bölgeleri çökmüş yada tamamı çökmüş banko yüzeyi işlenilen parçanın konik veya hassas ölçüde çıkmaması ile sonuçlanır. Hafif tip sıfır tornalarda en fazla 0.002 mm tolerans değeri görülmelidir. Bu durumda işlenecek parça için beklenilen tolerans değeri ikinci el tornada tespid edilip ona göre değerlendirilmelidir. Beklenen toleransı karşılayamayan tornalarda banko yüzeyi taşlanır ve araba kızaklarına turcite-B yapıştırılarak ayna merkezi toleransı yakalanmaya çalışılır. Bu işlem hem zaman hem maliyet açısından en önemli değer kaybı sağalayan bölgedir.

İlerleme ve dişli millerinin doğruluğu.

Maddeler göz önüne alınarak seçilen ve alınan tornalar uzun süre iş olanağını arttırarak maliyet ve zaman kazancı sağlamaktadır. Unutulmamalı ki sıfır alınan makineler dahil bir tolerans ömrü vardır ve makine çalıştıkça bu tolerans değerleri artacaktır.

 

Related Projects